تقلب پنهان

رواج تقلب در بازار محصولات بهداشتي، آرايشي، ترك اعتياد و جنسي
 

اعتماد اولين قدم در خريد يک کالاست. اگر ما به يک محصول خاص اعتماد نداشته باشيم بعيد است که در طولاني‌مدت مشتري آن باقي بمانيم. اين اعتماد اما خود تابعي از ميزان اهميتي است که هر کالا برايمان دارد. به‌عنوان نمونه درجه‌اي از اعتماد که ما را براي خريد يک کمربند مجاب مي‌کند، قطعا براي يک کفش کافي نخواهد بود. به طور کلي هر چقدر کارکرد يک محصول به سلامت نزديک‌تر باشد، براي جلب نظر مصرف‌کنندگان خود به «اعتمادسازي» بيشتري نياز دارد. اما اين اعتماد چگونه شکل مي‌گيرد؟ تبليغات در کجاي اين ارتباط دو طرفه ايستاده‌اند؟ وقتي پاي قرص‌ها و مکمل‌هاي غذايي به ميان مي‌آيد تبليغات بازرگاني چگونه عمل مي‌کنند؟ ما بر چه مبنايي ادعاي توليدکنندگان محصولات گوناگون را مي‌پذيريم و شرکت‌هاي تقلبي با چه ترفندهايي ما را فريب مي‌دهند؟
هيچ انسان عاقلي به سادگي زير بار مصرف محصولات دارويي مضر براي سلامت‌اش نمي‌رود. اما چرا بازار مصرف داروها و مکمل‌هاي غيرمجاز در ايران اينقدر گرم است؟
شرکت‌هاي غيرمجاز از ترفندهاي گوناگوني استفاده مي‌کنند تا اعتماد ايرانيان را به محصولات خود جلب کنند. برخي از اين ترفندها درست شبيه کاري است که مار پهلوقرمز انجام مي‌دهد (حكايت «مارها و آدم‌ها» را در همين صفحه بخوانيد)؛ به اين ترتيب ما در مدت زمان کوتاهي فريب مي‌خوريم و تا به خود بياييم آنها به هدف خود يعني فروش محصولات‌شان رسيده‌اند و وقتي کار به عوارض و شکايت‌ها مي‌کشد آنها يک پروژه تبليغي ديگر را کليد زده‌اند.
گاهي اما برخي شرکت‌هاي سازنده محصولات دارويي جعلي دوره طولاني‌تري را براي سوددهي کلان محصولات خود برمي‌گزينند و آن زماني است که با ظرافت تمام بخشي از حقيقت محصول خود را به جاي معرفي کامل و همه‌جانبه آن در اختيار ما قرار مي‌دهند. شبيه‌سازي مفاهيم و اشکال و اسامي هم يکي ديگر از ترفندهاي رايج است. درست مثل کاري که شاه‌مار اسکارلت مي‌کند!

واژه‌ها زير ذره‌بين
 

داروهاي ترک اعتياد و تقويت‌کننده قواي جنسي از پرحاشيه‌ترين داروهاي موجود در سبد داروهاي غيررسمي به شمار مي‌آيند. سازندگان اين داروها با هدف‌گذاري دقيق مخاطبان خود و استفاده از کليد واژه‌هايي تاثيرگذار به بازار نامطمئن خود رونق مي‌بخشند.

يک محصول گياهي
 

در باور بسياري از افراد محصولات گياهي اگر فايده‌اي هم نداشته باشند در مقايسه با داروهاي شيميايي لااقل خطري را هم متوجه ما نمي‌کنند. در بسياري از تبليغات قرص‌ها و مکمل‌هاي تغذيه‌اي، محصول موردنظر صددرصد گياهي و حاوي عصاره چند گياه معرفي مي‌شود. در اينجا اما دو حقيقت مهم مخفي مي‌ماند. اول آنکه اگر يک محصول دارويي بتواند اثرمشخصي را بر سلامت فرد بگذارد به خاطر وجود يک ماده موثره در آن است، حال فرقي نمي‌کند که اين ماده موثرهم شناخته‌شده از يک حيوان يا گياه استخراج‌ شده يا از موادشيميايي ساخته شده باشد.
دوم آنکه اساسا در بسياري از موارد اين ادعا کاملا دروغ است. آزمايشگاه‌هاي مرجع نشان داده‌اند که بسياري از داروهاي به ظاهر گياهي درواقع ترکيبي از چند عصاره گياهي کم‌خاصيت با يک ماده موثره شيميايي هستند که به‌صورت پنهاني و گاه غيرمجاز به آنها اضافه شده است.
درست مثل بسياري از مکمل‌هاي گياهي خوراکي تقويت‌کننده قواي جنسي که در ترکيب خود حاوي «يوهمبين» هستند و از آن مهم‌تر آنکه ميزان دقيق و استانداردشده يوهمبين موجود در آنها اساسا مشخص نيست.
يوهمبين يک مهارکننده گيرنده‌هاي آلفا آدرنرژيک است که به‌صورت کاملا محدود و تحت‌نظر دقيق پزشکان در درمان اختلال‌ها و ناتواني‌هاي جنسي به‌کار مي‌رود. تنظيم دوز يوهمبين مصرفي اهميت حياتي دارد به طوري که تنها مصرف چند ميلي‌گرم بيشتر از دوز مجاز اين دارو در شبانه‌روز مي‌تواند با عوارض خطرناکي همچون افزايش غيرقابل کنترل فشارخون و ضربان قلب، نارسايي‌هاي کليوي، تشنج و حملات اضطرابي همراه باشد. علاوه بر اين به دليل تداخلات شديد دارويي يوهمبين با طيف گسترده‌اي از داروها مصرف آن بايد همواره تحت نظر پزشک باشد. به عنوان نمونه مصرف همزمان داروهاي ضدافسردگي سه حلقه‌اي با اين دارو حملات شديد افزايش فشار خون را به دنبال خواهد داشت. وقتي اين موضوع اهميت بيشتري پيدا مي‌کند که بدانيم بسياري از افراد به دليل اختلال‌هاي خلقي و رواني دچار ناتواني جنسي هم مي‌شوند و احتمال مصرف داروهاي ضدافسردگي در افراد با اختلال‌هاي جنسي اتفاق چندان بعيدي نيست.

يک داروي صددرصد خارجي!
 

به لحاظ پيشينه فرهنگي بسياري از ما بر اين باوريم که به صرف توليد يک محصول در کشورهاي اروپايي و آمريکاي شمالي مي‌توانيم از کيفيت آن مطمئن باشيم و به آن اعتماد کنيم. اين باور البته در بسياري از موارد درست به نظر مي‌آيد. نهادهاي قدرتمند و مستقل نظارتي در اين کشورها با دقت تمام کيفيت محصولات توليدي کشور خود را به‌طور مستمر ارزيابي مي‌کنند تا سالم‌ترين آنها به دست شهروندان‌شان برسد.
اين درست همان جايي است که سوداگران محصولات غيرمجاز بهداشتي از آن نهايت استفاده را مي‌برند. اگر جمله بالا را بار ديگر و با دقت بيشتري بخوانيد متوجه مي‌شويد که به‌طور مثال سازمان غذا و داروي آمريکا هيچ‌گونه مسووليتي در مورد يک محصول آمريکا که در ايران توزيع مي‌شود، ندارد.
بسياري از محصولات جعلي بارها در تبليغات ماهواره‌اي بر «خارجي» بودن خود تاکيد مي‌کنند، آنقدر که ما ناخودآگاه در ذهن خود «خارجي بودن» را مترادف با «باکيفيت بودن» آنها در نظر مي‌گيريم. در صورتي که اغلب قريب به اتفاق محصولات آمريکايي و اروپايي تبليغ شده در ماهواره حتي اجازه فروش را در کشور سازنده خود ندارند و مجوز توليد آنها تنها منوط به فروش در کشور ديگر صادر شده است!

با برچسب فارسي
 

براي بسياري از ما مواجهه با شناسنامه، طرز مصرف و محتويات يک محصول بهداشتي و آرايشي خارجي کاري سخت و نامانوس به‌حساب مي‌آيد. به همين دليل برخي از شرکت‌هاي واردکننده براي رفاه حال مشتريان خود به ترجمه دستور‌العمل‌ها از زبان اصلي به زبان فارسي مي‌پردازند.
متاسفانه سوداگران سلامت از اين حسن‌نيت شرکت‌هاي معتبر واردکننده محصولات معتبر نيز به بدترين شکل ممکن سوءاستفاده مي‌‌کنند. آنها به سياق شرکت‌هاي معتبر حقيقت را در مورد محصول جعلي خود مي‌گويند اما نه تمام حقيقت! بلکه تنها بخشي از آن را! و اين بزرگ‌ترين دروغي است که به سادگي باور هم مي‌شود. به عنوان نمونه در برچسب انگليسي محصولات تقويت‌کننده جنسي اغلب اخطاريه‌هايي نيز مشاهده مي‌شود که در برچسب‌هاي فارسي کلا حذف شده‌اند.اخطاريه‌هايي از قبيل:
توسط کودکان، زنان و افراد مسن مصرف نشود. در صورتي که مبتلا به فشارخون بالا، بيماري‌هاي قلبي (شامل ريتم نامنظم- آريتمي)، بيماري‌هاي کليوي،‌ اختلالات تيروييد، بيماري‌هاي کبدي و تشنج هستيد از مصرف اين محصول خودداري کنيد. همراه هرگونه داروي ضدافسردگي يا غذاهاي حاوي مقادير زياد تيرامين (همانند پنير، شراب قرمز و جگر) يا داروهاي ضداحتقان، کمک غذا يا محصولاتي که حاوي فنيل پروپانول آمين هستند، مصرف نشود. چنانچه هر دارويي مصرف مي‌کنيد يا داراي هرگونه نارسايي، بيماري يا مشکل طبي هستيد قبل از مصرف اين دارو با پزشک خود مشورت کنيد. اگر پس از مصرف اين محصول دچار فشارخون بالا، تپش قلب يا ضربان سريع قلب، سرگيجه، سردرد، راش،‌ لرزش، احساس توهم ديد يا افسردگي شديد، مصرف را متوقف کرده و سريعا به پزشک مراجعه کنيد.

محصول کمپاني معتبر...
 

فرض کنيد در طول تماشاي يک فيلم سينمايي پرهيجان، چند بار فيلم قطع شده و بعد يک بازيگر قديمي و خوش‌سابقه با يک بسته از داروي ترک اعتياد... محصول کمپاني معتبر... شما را مخاطب قرار دهد. به‌طور متوسط چنين تبليغاتي روزانه 18 تا 25 بار از يک کانال تلويزيوني پخش مي‌شوند؛ آن قدر که ما باور مي‌کنيم داروي ترک اعتياد... موثرترين داروي کمپاني... يک کمپاني معتبر است.
اما کار از محکم‌کاري عيب نمي‌کند. يک شرکت جعلي براي متقاعد کردن بخشي از مخاطبان تلويزيوني که هنوز شک دارند يک قدم ديگر را هم برمي‌دارد و اسنادش را رو مي‌کند. به‌عنوان نمونه آدرس وب‌سايت رسمي شرکت و همچنين چند عکس يا کليپ از خط توليد مجهز خود را هم به نمايش مي‌گذارد.
حالا ديگر اکثريت مخاطبان قانع شده‌اند و همين براي يک شرکت جعلي کافي است. تنها درصد کمي از مخاطبان باقي مي‌مانند که به خود زحمت مي‌دهند و به وب‌سايت شرکت سر مي‌زنند و البته تعداد بسيار کمتري درمي‌يابند که اين وب‌سايت به اصطلاح رسمي در همين ايران خودمان بارگذاري شده است و در سايت جست‌وجوگر گوگل‌مپ اساسا مکاني به نام کارخانه مجهز توليدکننده محصولات کمپاني... وجود خارجي ندارد.
منبع: www.salamat.com
ae